De algemene konstruktieve stellingen zoals die in het voorgaande gedeelte aan de orde zijn gekomen vormen het organisatoriese platform van de revolutionaire krachten binnen het anarchisme. Dit platform bevat een teoretiese en taktiese orientatie en lijkt ons als zodanig de minimale basis waarop alle aktivisten van de anarchistiese beweging zich noodzakelijkerwijze kunnen organiseren. Het bedoelt dan ook alle krachtige elementen van de anarchistiese beweging in een algemene organisatie bijeen te brengen, aktief en agiterend op permanente basis: de Algemene Anarchistiese Bond. De energie van alle strijdbare anarchisten zou gericht moeten zijn ophet tot stand komen van deze organisatie.

Fundamentele beginselen van een Algemene Anarchistiese Bond zouden moeten zijn:

1. Teoretiese eenheid

De teorie stelt de kracht voor die de aktiviteiten van personen en groepen langs een bepaalde weg naar een vastgesteld doel leidt. Uiteraard moet dit doel voor alle in de Algemene Bond georganiseerde groepen en personen gemeenschappelijk zijn. Iedere aksie van de Algemene Bond zou zowel in totaliteit als in details in volledige overeenstemming moeten zijn met de teoretiese uitgangspunten.

2. Taktiese eenheid, kollektieve aksie

De taktiese metodieken van de afzonderlijke groepen en personen van de Bond dienen evenzo van eenheid te getuigen, dat wil zeggen niet alleen onderling maar ook met de algemene teorie en taktiek van de Bond in absolute overeenstemming. Een gemeenschappelijke taktiese lijn in de beweging is van doorslaggevend belang voor het bestaan van zowel de beweging als de organisatie: zij voorkomt het fatale effekt dat tegenstrijdige taktieken kunnen sorteren, koncentreert alle krachten van de beweging en levert een gemeenschappelijke richting op, afgestemd op eenduidelijk doel.

3. Kollektieve verantwoordelijkheid

De gewoonte om voor eigen persoonlijke verantwoordelijkheid op te treden moet scherp veroordeeld worden en uitgebannen uit de gelederen van de anarchistiese beweging. In zowel sociaal als politiek opzicht zijn de sektoren van de revolutionaire samenleving bovenal uitgesproken kollektief van aard. Sociale revolutionaire aksie in deze sektoren kan dus ook niet gebaseerd worden op persoonlijke verantwoordelijkheid van ongebonden aktivisten. Het uitvoerend orgaan van de anarchistiese beweging, de Anarchistiese Bond, neemt een vastberaden houding aan tegenover onverantwoordelijk individualisme en introduceert in zijn rijen het beginsel van kollektieve verantwoordelijkheid: de gehele Bond zal verantwoordelijk zijn voor de politieke en revolutionaire aksie van elk lid, zoals ook elk lid verantwoordelijk zal zijn voor de politieke en revolutionaire aksie van de Bond in zijn geheel.

4. Federalisme

Anarchisten hebben altijd afwijzend gestaan tegenover centralisatiese organisaties, zowel op het terrein van de sociale omstandigheden van de massa als in de sektor van de politieke aksie. Het centralisme rekent op de tendentiele vermindering van het kritiese bewustzijn, van het initiatief en de onafhankelijkheid van het individue; het rekent op de blinde ondergeschiktheid van de massa aan het 'centrum'. De inherente en onvermijdelijke gevolgen van het sociale leven en het leven in de partij. Tegenover het centralisme heeft het anarchisme steeds het beginsel van federalisme gesteld en verdedigd. Het federalisme brengt de onafhankelijkheid en het initiatief van individuen en organisatie in overeenstemming met de dienst van de gemeenschappelijke zaak. Met behoud van volledige vrijheid van het individu en met respekt voor zijn exclusieve rechten op een sociaal bestaan biedt het federalisme elk individu optimale ontplooiingskansen. Maar het federalisme is al te vaak gedeformeerd in de anarchistiese rijen: het is te dikwijls uitgelegd als het recht bovenal de eigen 'ego' te manifesteren zonder acht te slaan op verplichtingen tegenover de gemeenschap. Deze verkeerde interpretatie heeft onze beweging in het verleden ontregeld. Het wordt tijd dat we daar een eind aan maken, krachtig en onverzettelijk. Federalisme houdt een vrijwillige overeenkomst in van individuen en organisaties om kollektief aan een gemeenschappelijk doel te werken. Zo'n overeenkomst en de federale bond die daarop wordt gebaseerd heeft evenwel alleen levensvatbaarheid op grond van de sine qua non konditie dat alle participanten de op zich genomen taken volbrengen overeenkomstig de gemeenschappelijk genomen beslissingen. In het kader van sociale aksie kunnen geen rechten zonder verplichtingen bestaan, zoals er geen beslissingen kunnen bestaan zonder dat ze ook uitgevoerd worden. Dit ongeacht de kracht van de federale basis. Voor een anarchistiese organisatie die claimt slechts taken op zich te nemen die gerecht zijn op de sociale verheffing van de arbeiders, geldt dit alles nog temeer. De federale vorm van anarchistiese organisatie waarborgt dus niet alleen de rechten van elk lid op onafhankelijkheid, vrije meningsuiting, individuele vrijheid en initiatief maar eist ook van ieder lid dat vastgestelde organisatoriese plichten in acht worden genomen en overeengekomen beslissingen worden uitgevoerd. Alleen op deze voorwaarde zal het federalisties beginsel levensvatbaar blijken te zijn, zal de anarchistiese organisatie kunnen funksioneren en op het vastgestelde doel kunnen afsteven.

Het ontwerp van de Algemene Anarchistiese Bond roept het probleem op van de koördinatie van de uiteenlopende activiteiten van de verscheidene krachten binnen de anarchistiese beweging. Iedere tot de Bond behorende organisatie vertegenwoordigt een vitaal onderdeel van het gemeenschappelijk organisme. Iedere cel zal zijn eigen sekretariaat hebben om de uitvoering en teoretiese begeleiding van het politieke en techniese werk van de organisatie mogelijk te maken. Voor de koördinatie van activiteiten van alle tot de Bond behorende organisaties zou een speciaal orgaan kunnen dienen, het uitvoerend komitee van de Bond. Dit komitee zou de volgende funksies hebben: uitvoering van door de Bond genomen en aan het Komitee overgelaten beslissingen; teoretiese en organisatoriese toetsing van de activiteiten der aangesloten organisaties aan de teoretiese posities en algemeen taktiese lijn van de Bond; verduidelijking van de algemene situatie in de beweging; instandhouding van werkverbanden en organisatoriese strukturen tussen de verschillende organisaties binnen de Bond en met die erbuiten. Rechten, verantwoorde1ijkheden en praktiese taken van het uitvoerend komitee worden vastgesteld door het kongres van de Bond.

De Algemene Anarchistiese Bond heeft een konkreet en afgebakend doel. In naam van het slagen van de sociale revolutie moet vooral gekozen worden voor de vereniging van de meest revolutionaire en meest kritiese arbeiders en de boeren. Als propagandist van de sociale revolutie en bovendien als anti-autoritaire organisatie die een klasseloze maatschappij voorstaat steunt de Algemene Anarchistiese Bond op de beide fundamentele klassen van de huidige samenleving: de arbeiders en de boeren. Aan de emancipatie van deze twee klassen wijdt de Bond zijn krachten. Met betrekking tot de vakbonden en de revolutionaire basisorganisaties in de steden zalde Bond wegbereider en teoretiese gids zien te worden. Dergelijke taken zullen eveneens opgenomen worden ten aanzien van de uitgebuite boerenbevolking. Analoog aan de rol van de revolutionaire basisgroepen in de vakbeweging zal gestreefd worden naar de opbouw van een netwerk van ekonomiese boerenorganisaties en de oprichting van een vakbond van boeren, gebaseerd op anti-autoritaire grondbeginselen.

Omdat het anarchisme zuiver een zaak van de arbeiders is, moet de Algemene Anarchistiese Bond aan al hun uitingsvormen deelnemen en daarbij steeds solidariteit in aksie voorop stellen. Alleen dan is een goede vervulling van zijn taken, zijn teoretiese en historiese missie in de sociale revolutie mogelijk, alleen dan kan hij georganiseerde initiator van het emancipatieproces worden.

Index